Damar Tıkanıklığı Nasıl Geçer? 15 Makale
Damar Tıkanıklığı Nasıl Geçer? 15 Makale Kalp damarlarınızda tıkanıklık varsa bu sizin için bir risk faktörüdür. Kalp damarlarının tıkanıklığını azaltmak için en etkili diyetleri belirlemek amacıyla bilimsel makaleleri inceledim. Bugün size damarların içinin temizlenmesi için nasıl bir diyet yapmanız gerektiğini anlatacağım.
Damar tıkanıklığı, özellikle "şah damarı" olarak bilinen karotis arterin tıkanması ciddi bir risktir. Bu damar beyninizi besler. Damarlarınızın tıkanması sizi kalp krizi ve beyin kanaması riskiyle karşı karşıya bırakabilir. Ancak, doğru adımları atarak bu sorunu tamamen çözebilirsiniz. Hatta 90-100 yaşına kadar sağlıklı, tıkanmayan damarlara sahip olabilirsiniz.
İlk önce kök sebeplerine bakalım:
- Tansiyon: Özellikle kronik yüksek tansiyonunuz varsa, bu durum damarlarda sert bir akışa neden olur. Bu da damarların iç duvarında bozulma, iltihap ve hasara yol açar. Zamanla, vücut bu hasarı onarmak için savunma hücrelerini buraya gönderir. Bu birikimler yavaş yavaş kalınlaşır.
- Stres: Önemli bir faktördür. Kronik stres, tansiyonunuzun sürekli yüksek olmasına neden olur. Bu da damarlarınızın rahatlamasını ve gevşemesini engeller. Yüksek stres, damar duvarlarına hasar verir ve plak birikimine yol açar.
- Kolesterol: Özellikle LDL olarak bilinen "kötü" kolesterolün üzerinde bulunan apoB proteinleri önemli bir sorundur. Bu sorunun kaynağı bağırsak problemlerinizle ilgili olabilir. Bağırsağınızdaki ölü bakteri atıkları vücudunuza girer ve vücudunuz bu atıkları yönetmek için fazla kolesterol üretir. Bu kolesterol kan dolaşımına girerken damar duvarlarında birikebilir.
- İltihap: Yüksek iltihap seviyeleri, bağırsak sorunları, fazla kilo ve stres gibi faktörler vücutta kronik iltihap yaratır. Elinizi kestiğinizde gördüğünüz kızarıklık geçici bir iltihaptır. Ancak vücudunuzda, görmediğiniz dokularda ve damarlarda uzun süreli iltihaplar olabilir. Bu iltihap faktörlerinin çok olması, özellikle damarlarda oluşan iltihap, damar tıkanıklığı ve plak oluşumunun en önemli nedenlerindendir.
- Kalsiyum yüksekliği: Eğer vücudunuzda yeterli D vitamini yoksa veya magnezyum eksikliğiniz varsa, bu durum kemiklerinizdeki kalsiyum depolarının boşalmasına neden olur. Bu da kanda fazla kalsiyum olacağı anlamına gelir. Yüksek kalsiyum, damarlarda kireçlenmeye ve plak oluşumuna yol açar.
Bunlar genel olarak ana sebeplerdir ve kalp damar tıkanıklığını, plak oluşumunu artıran unsurlardır. Özellikle bu faktörler alkol tüketimi, sigara kullanımı, kötü beslenme ve uyku sorunlarıyla birleştiğinde, durum daha da ciddileşir.
Peki, gelelim diyet müdahalelerine. Hangi diyetler en iyisidir?
20-30 yıl önce bilimsel çalışmalar özellikle doymuş yağların azaltılmasını öneriyordu. Bu çalışmalarda yağsız et, yağsız süt ürünleri ve genel olarak yağsız beslenme ana hedef olarak gösteriliyordu. Ancak daha sonraki çalışmalar bunun geçerliliğini sorguladı. Doğal yağlar sizi tok tutar ve insülin direncini azaltır. Çünkü insülin direnci; yüksek tansiyon, kolesterol birikimi ve stres gibi faktörlerin artmasına ve kalp damarlarının tıkanmasına neden olur.
Sonrasında ise Akdeniz diyeti ve DASH diyetinin gerçekten kalp plaklarını azalttığı bilimsel olarak farklı çalışmalarda kanıtlandı. Özellikle sporla birleştirilen Akdeniz tarzı beslenme, plak oluşumunda ciddi azalma sağladı ve damar tıkanıklığına bağlı olumsuz olayların meydana gelmesini %70'e kadar azalttığı ortaya kondu. Akdeniz diyeti ve DASH diyetinin temel mantığı nedir?
Bol çeşitli bitki, meyve ve sebze tüketiyorsunuz. Yeşil yapraklı bitkiler, baklagiller, tam tahıllar önemli yer tutuyor.
Doymamış yağlardan zengin yiyecekler tercih ediliyor: Fındık yağı, ceviz yağı, avokado yağı, zeytinyağı ve balık yağı gibi.
Kırmızı et tüketimi azaltılırken, tavuk, hindi ve balık tüketimi artırılıyor.
Akdeniz diyetine ek olarak DASH diyeti, tuz alımının azaltılmasını, potasyum ve magnezyum alımının artırılmasını içeriyor.
Bilimsel veriler ışığında size nasıl bir strateji öneriyorum:
- İşlenmiş ürünleri sınırlayın. Bunlar paketli ürünler, cipsler, özel soslar, fast food ürünleridir. Şekeri sınırlayın; kek, kurabiye, tatlılar gibi. Şekerli içecekler içmeyin. Alkol ve sigarayı kesinlikle bırakın.
- Bol sebze tüketin. Yeşil yapraklı bitkiler, salatalar, salatalık, domates, ıspanak, turp, brokoli, lahana, havuç, taze fasulye, patlıcan, kuşkonmaz, kereviz gibi. Bazıları için baklagiller, nohut ve fasulye sorun olabilir, ama rahatsızlık hissetmiyorsanız tüketebilirsiniz. Ekmek tercihi yapacaksanız mutlaka ekşi mayalı, tam tahıllı ekmek tercih edin.
- Doğal yağları (zeytinyağı, fındık yağı, balık yağı) öğünlerinize dahil edin, bu sizi tok tutacaktır. Özellikle yumurta tüketimi, insülin direncini yenmek ve kilo vermek için iyi bir araçtır.
- Aralıklı oruç tutun. Su diyeti veya oruç, tansiyonu düşürmek, stresi yönetmek ve kolesterolü kontrol etmek için en iyi araçlardandır. Yediklerinizle hiçbir şeyi değiştiremiyorsanız, mutlaka oruca başlayın. En etkili çözümünüz bu olacaktır.
Sağlıklı ve mutlu günler dilerim.
Damar Tıkanıklığı Nasıl Geçer? 15 Makale
Uzmanlarımıza soru sorabilirsiniz.
Kaynaklar;
https://www.ahajournals.org/doi/pdf/10.1161/01.CIR.89.3.975
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1347091
https://jamanetwork.com/journals/jama/fullarticle/188274
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1973470
Diğer Blog Yazılarımıza Göz Atın!
